Dân tộc Chăm thu hút các du khách với những văn hóa truyền thống, phong tục tín ngưỡng độc đáo. Mà càng tìm hiểu bạn sẽ càng thấy thu hút. Đặc biệt với những bạn tin vào thần linh, muốn tìm hiểu về những điều kỳ bí thì nhất định đừng bỏ lỡ cơ hội tìm hiểu tín ngưỡng của người Chăm trong bài viết dưới đây. Show
Tôn giáo của người Chăm– Dân tộc Chăm theo hai tôn giáo chính là Bà la môn và Hồi giáo. Trong Hồi giáo lại chia ra Hồi giáo cũ còn gọi là Hồi giáo Chăm Bani và Hồi giáo mới được biết đến là Hồi giáo Chăm Islam. Tôn giáo Bà la môn và Hồi giáo vẫn luôn tồn tại độc lập, mỗi tôn giáo có những tín ngưỡng riêng và không hề bài xích lẫn nhau. Chỉ có điều trải qua hàng trăm năm, chúng đã hòa nhập với tín ngưỡng bản địa, tạo nên tôn giáo địa phương riêng biệt. Tôn giáo Bà la môn phổ biến ở Ninh Thuận và Bình Thuận, còn Hồi giáo lại phát triển chủ yếu ở An Giang.
Những tín ngưỡng của người Chăm phổ biến nhất– Người Chăm có nhiều tín ngưỡng, họ tin vào thần linh, sức mạnh của mẹ thiên nhiên… Họ hình thành nên những lễ hội, tập tục lễ nghi để thờ cúng thần linh, cầu may mắn, bình an, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu… Những nghi lễ được diễn ra long trọng, nhiều ngày. Một trong số tín ngưỡng phổ biến nhất của người Chăm là tín ngưỡng thờ Mẫu và thờ thần Siva. Tín ngưỡng thờ Mẫu của người Chăm– Tín ngưỡng thờ Mẫu đã xuất hiện và được kế thừa nhiều năm nay. Đối với người dân Chăm, nữ thần Po Inư Nưgar là biểu tượng linh thiêng nhất về Mẹ. Trong tâm thức của người Chăm, vị nữ thần này chính là người mẹ xứ sở, người sáng lập ra vương quốc Chăm, cũng là người sinh ra mọi thứ từ vũ trụ đến đất đai, cây cối, lúa gạo và bao gồm cả con người. Đối với người Chăm, nữ thần Po Inư Nưgar giúp họ tồn tại, hủy diệt những cái ác, bảo vệ cho họ cuộc sống ấm no. – Vì vậy, trong hầu hết các nghi lễ văn hóa dân tộc Chăm, nữ thần Po Inư Nưgar luôn được người Chăm tôn thờ, cầu xin sự phước lành và bảo vệ. Tín ngưỡng thờ thần Siva của người Chăm– Theo người Chăm, thần Siva chính là vị thần huỷ diệt và sáng tạo. Vị thần này sẽ huỷ diệt những cái xấu xa để tái tạo lại những cái mới, tốt đẹp hơn, đem lại cuộc sống hạnh phúc cho người dân Chăm. – Một điều thú vị là thần Siva được chạm khắc theo nhiều hình dáng khác nhau với những câu truyện truyền thuyết khác nhau. Có tượng thần Siva dáng đứng sáu tay, có dáng cưỡi lưng con bò đực với tư thế tấn công, có dáng lại được tạc như hộ pháp canh giữ các đền…. Ngoài ra, trong tín ngưỡng của người Chăm, thần Siva còn được biểu tượng qua phù linh (Linga) – biểu tượng cho sức mạnh và sự sinh tồn của loài người hay biểu tượng con bò đực (Nandin) – hiện thân của sức mạnh sinh tồn. – Ngoài thần Siva, người dân Chăm còn tôn thờ cả những vị thần khác như: thần Pôpachơn (Vishnu) thần bảo tồn hay thần Pôdêpadrơn (Brahma) thần sáng tạo… Tuy nhiên, thần Siva vẫn được người dân Chăm tôn thờ hơn cả. Những lưu ý khi tham gia lễ hội tín ngưỡng của người Chăm– Bạn cần ăn mặc trang nhã, lịch sự. Không nhất thiết phải mặc trang phục của người Chăm, nhưng bạn nên mặc quần áo tay dài. Chăm Pa có nghĩa theo tiếng Phạn là Nagara Champa (Vương quốc Chiêm Thành). Ngoài ra Chăm Pa còn là một loài hoa có màu trắng và rất thơm ở Ấn Độ. Tên Chăm Pa được nước ta gọi theo người Trung Quốc và thường được gọi là người Chăm. Điều kiện hình thành[sửa | sửa mã nguồn]Dân tộc[sửa | sửa mã nguồn]Trong lịch sử ghi lại, người Chăm Pa sử dụng ngôn ngữ malayo-polynesian. Ngoài ra còn có 2 tộc người cùng chủng tộc với người ChamPa là Djarai, Rado. Ngoài ra, theo như truyền thuyết, trong lịch sử vương quốc Chăm Pa các mối xung đột thường được giải quyết để duy trì sự thống nhất của đất nước thông qua hôn nhân. Bên cạnh người Chăm, chủ nhân vương quốc Chăm Pa xưa cũng có cả các tộc người thiểu số gốc và Mon-Khmer và ở phía Bắc Chăm Pa cũng có cả người Việt. Đặc điểm con người[sửa | sửa mã nguồn]Người Champa: có gốc người da đen, mắt sâu, tóc quăn, mũi hếch. Y phục: dùng mảnh vải quấn quanh người từ phải sang trái, mùa đông mặc áo dài. Những người quý tộc hoặc vua thường đi giày da. Bối tóc, phụ nữ bối thành h́ình cái bầu; xâu lỗ tai, đeo hoa tai bằng kim loại. Thành tựu chủ yếu[sửa | sửa mã nguồn]Kinh tế[sửa | sửa mã nguồn]Ban đầu đã có một số giả thuyết cho rằng người Chăm làm nên nền kinh tế của Chăm Pa dựa trên sự cướp bóc bằng đường biển là chủ yếu giống như Srivijaya. Mặc dù trong thế kỷ XVIII-XIX đã có không ít tù nhân được mua về ở Chăm Pa. Sau này các nhà khoa học đã tìm ra rằng cư dân Chăm Pa là những thương nhân rất giỏi, nhờ vào địa hình có rừng và biển nên trong thời kỳ này Chăm Pa đã có một mặt hàng xuất khẩu nổi tiếng là cây Trầm. Trong thời kỳ này, người ta đã biết lấy bông ra dệt vải bông và đã đạt được một trình độ phát triên cao, chỉ được dùng để cống phẩm cho những nước lớn hoặc những gia đình giàu có, nhà vua mới được sử dụng trong mùa đông. Kiến trúc[sửa | sửa mã nguồn]Từ Đèo Ngang vào đến Phan Thiết, có thể bắt gặp những ngôi tháp Chăm nhiều tầng, phía trên mở rộng và thon vút như hình bông hoa. Mặt tường ngoài của tháp được chạm khắc hình hoa lá, chim muông, vũ nữ cùng với đường nét tinh xảo. Tháp Chăm là công trình kiến trúc tôn giáo của vương quốc Chăm Pa cổ xưa, mang đặc trưng của kiến trúc Ấn Độ giáo. Cho đến hôm nay, màu gạch vẫn đỏ tươi như mới. Hoa văn được chạm khắc, gọt đẽo ngay trên gạch, một điều ít thấy có trong kỹ thuật xây dựng và kiến trúc. Đặc biệt hơn hết là ở giữa các viên gạch không có mạch, lấy dao tích vào cũng không lạch được vào mạch xây, tiêu biểu cho những công trình này như: Tháp Po Nagar (Khánh Hoà), Tháp Po Sha Inư (Bình Thuận) Tín ngưỡng[sửa | sửa mã nguồn]Theo như sử sách, Indravarman là vị vua Chăm đầu tiên theo Phật giáo Đại thừa và xem đây là tôn giáo chính thức. Ở trung tâm của Indrapura, đã xây dựng một tu viện Phật giáo (vihara) để thờ bồ tát Lokesvara (Quán Thế Âm). Di tích này đă bị hủy hoại trong chiến tranh Việt Nam, chỉ còn lại một số hình ảnh và bản vẽ từ trước chiến tranh.Người Chăm trước đó theo đạo Đức Tin.Thờ thần Shiva,.. Âm nhạc[sửa | sửa mã nguồn]Trong suốt quá trình lịch sử, dù trải qua bao thăng trầm và biến đổi của xã hội, người Chăm vẫn luôn lưu giữ những giá trị âm nhạc truyền thống độc đáo của mình, đồng thời tiếp thu có chọn lọc những dòng âm nhạc của tộc người khác để tạo cho âm nhạc Chăm một sắc thái phong phú và đa dạng. So với các quốc gia Đông Nam Á chịu sự ảnh hưởng của âm nhạc Ấn Độ thì xu hướng bản địa hóa của người Chăm là mạnh nhất. Ngược dòng lịch sử ngay từ đầu công nguyên, văn hóa Ấn Độ và Trung Đông đã xâm nhập vào các quốc gia Đông Nam Á, trong số đó có vương quốc Champa. Tuy nhiên âm nhạc Ấn Độ tiến đến vùng đất của người Chăm qua các quốc gia trung gian như Java, Mã Lai và nó bị bản địa hóa nên chỉ làm phong phú thêm chứ không đồng hóa được nghệ thuật âm nhạc Champa. Chúng ta có thể thấy một số ca khúc mang âm hưởng dân ca Chăm vẫn ít nhiều chịu ảnh hưởng âm giai Ả Rập hoặc Ấn Độ. Hơn nữa, người Chăm có một nền âm nhạc bản địa đậm nét truyền thống Đông Nam Á, do đó âm nhạc truyền thống Chăm đã ít nhiều chịu ảnh hưởng trực tiếp của nền văn minh Đông Nam Á trên các phương diện vật chất (thị tộc mẫu hệ) và tôn giáo tín ngưỡng (đa thần, vật linh, tổ tiên). Bắt nguồn từ hoàn cảnh lịch sử như thế cho nên ở âm nhạc truyền thống Chăm đã từng có 3 hình thái, bao gồm: thế tục, cung đình và nghi lễ. Những hình thái âm nhạc thế tục, cung đình và nghi lễ cùng với nhiều thành tố văn hóa khác không tách biệt riêng lẻ mà có tương tác, hòa nhập lẫn nhau, trong đó hình thái âm nhạc nghi lễ tôn giáo đóng vai trò chủ yếu. |
