Chứng khoán phái sinh là công cụ tài chính dưới dạng hợp đồng, có giá trị phụ thuộc vào giá trị của tài sản cơ sở (hàng hoá, công cụ tài chính). Giá giao dịch sẽ được xác định ở thời điểm hiện tại, tuy nhiên thời điểm thực hiện sẽ ở một ngày cụ thể trong tương lai. Gồm 4 loại: - Hợp đồng quyền chọn - Hợp đồng tương lai - Hợp đồng kỳ hạn - Hợp đồng hoán đổi Tại Việt Nam hiện nay đang giao dịch Hợp đồng tương lai (HĐTL) chỉ số cổ phiếu VN30, trái phiếu chính phủ có kỳ hạn 5 năm, 10 năm.
NĐT: Nhà đầu tư
GD: Giao dịch
HĐTL chỉ số VN30
HĐTL trái phiếu chính phủ
Tài sản cơ sở
Chỉ số VN30
Trái phiếu chính phủ kỳ hạn 5 năm, 10 năm
Hệ số nhân
100.000 VND
10.000 VND
Quy mô hợp đồng
100.000 VND x điểm chỉ số VN30 tương lai
1.000.000.000 VND
Tháng đáo hạn
Tháng hiện tại Tháng kế tiếp 02 tháng cuối 02 quý kế tiếp
03 tháng cuối 03 quý gần nhất
Biên độ giao động
+/- 7%
+/- 3%
Bước giá
10.000 VND
10.000 VND
Đơn vị giao dịch
1 hợp đồng
Thời gian giao dịch
ATO: 8h45-9h00 Liên tục: 9h00 đến 11h30 Liên tục: 13h00 đến 14h30 ATC: 14h30-14h45
Loại lệnh
ATO: ATO, LO Liên tục: LO, MOK, MAK ATC: ATC, LO
ATO: ATO, LO Liên tục: LO, MOK, MAK ATC: LO
Giới hạn vị thế (số HĐTL)
Nhà đầu tư: Cá nhân: 5.000 Tổ chức: 10.000
Chuyên nghiệp: 20.000
Cá nhân: 0 Tổ chức: 5.000 Chuyên nghiệp: 10.000
Riêng TPCP 10 năm. NĐT cá nhân chuyên nghiệp là 3.000
Vị thế
Mua HĐTL: vị thế mua Bán HĐTL: vị thế bán
Mở vị thế
Mua/bán 1 số lượng HĐTL với một mức giá nào đó
Đóng vị thế
NĐT đặt lệnh đối ứng với vị thế đang sở hữu
Đáo hạn hợp đồng
Các HĐTL không đóng vị thế trước thời điểm đáo hạn thì sẽ tự động đóng tại thời điểm đáo hạn với mức giá thanh toán cuối cùng
Giao dịch T0
Cho phép mở, đóng vị thế ngay trong ngày giao dịch
Ngày GD cuối cùng
Thứ Năm thứ 3 trong tháng đáo hạn (nếu trùng với ngày nghỉ sẽ điều chỉnh lên ngày làm việc liền trước)
Ngày 15 của tháng đáo hạn (nếu trùng với ngày nghỉ sẽ điều chỉnh lên ngày làm việc liền trước)
Ngày thanh toán cuối cùng
T+1 của ngày GD cuối cùng
T+3 của ngày GD cuối cùng
Giá tham chiếu
Giá thanh toán cuối ngày của ngày giao dịch liền trước hoặc giá lý thuyết (nếu là ngày GD đầu tiên)
Giá thanh toán cuối cùng
Giá trị của chỉ số cơ sở đóng cửa tại ngày giao dịch cuối cùng
Giá thanh toán cuối tại ngày giao dịch cuối cùng
Thanh toán khi đáo hạn
Tiền
- Tiền hoặc - Vật chất: Bên giữ vị thế bán chuyển giao trái phiếu và nhận lại số tiền tương ứng với giá trị trái phiếu từ bên giữ vị thế mua. Hai bên hoàn tất chuyển nhượng và thanh toán trước 12h ngày GD cuối cùng. Hết thời hạn này Hợp đồng được xem là mất khả năng thanh toán và bên không thực hiện sẽ bị phạt số tiền:
5% x FSP x hệ số nhân hợp đồng x Số hợp đồng mất khả năng thanh toán
FSP: Giá thanh toán cuối cùng
Như vậy, 1 HĐTL có 4 tháng đáo hạn nên sẽ tương ứng có 4 mã chứng khoán được niêm yết để NĐT lựa chọn khi giao dịch. VD Mã VN30F2108:
VN30F: HĐTL chỉ số VN30
21: năm 2021
08: tháng đáo hạn của HĐ
Biết xem bảng giá chứng khoán phái sinh để hiểu được các thuật ngữ trong bảng, từ đó giúp NĐT tham gia thị trường này dễ dàng hơn, đầu tư có hiệu quả.
Khi bước chân vào đầu tư chứng khoán phái sinh, một trong những điều đầu tiên bạn cần biết là các xem bảng giá chứng khoán phái sinh (các thuật ngữ, thống kê,...). Từ đó mới hình thành các kỹ năng, kinh nghiệm phân tích và đầu tư có hiệu quả.
Bảng giá phái sinh trực tuyến xem ở đâu?
Với những công ty chứng khoán được phép tham gia thị trường chứng khoán phái sinh, họ đều cung cấp bảng giá riêng để hỗ trợ cho khách hàng đầy đủ thông tin về giá, khối lượng và giá trị giao dịch chứng khoán. Những dữ liệu này đều được cập nhập và tổng hợp từ 2 sàn HOSE và HNX.
Đơn vị giá: 1VNĐ
Bảng giá chứng khoán phái sinh online sàn HOSE, xem tại đây
Bản giá chứng khoán phái sinh online sàn HNX, xem tại đây
Ngoài ra, chúng ta cũng có thể tham khảo bảng giá chứng khoán phái sinh của các công ty chứng khoán, ví dụ như:
Hướng dẫn sử dụng bảng giá phái sinh của VNDIRECT
Cách xem bảng giá chứng khoán phái sinh
Các thuật ngữ trên bảng giá chứng khoán phái sinh trực tuyến và thông tin giải thích sẽ được lý giải trong bảng sau:
Thuật ngữ
Ý nghĩa
Ví dụ
Mã HĐ
Mã hợp đồng được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cấp riêng cho mỗi sản phẩm chứng khoán phái sinh, thông thường tên mã sẽ được viết tắt theo tên của sản phẩm đó.
VN30F2108 - Hợp đồng tương lai chỉ số VN30 tháng 8/2021VN30F2109 - Hợp đồng tương lai chỉ số VN30 tháng 9/2021
VN30F2203 - Hợp đồng tương lai chỉ số VN30 tháng 3/2022
Tháng đáo hạn
Là tháng mà hợp đồng đáo hạn
VN30F2108 có tháng đáo hạn 08/2021
Giá TC
Là giá tham chiếu của hợp đồng, chính là giá đóng cửa của ngày hôm trước
VN30F2108 có giá TC là 1.405.00 điểm ngày 21/07/2021, chính là giá đóng cửa của ngày 20/07/2021
Giá trần
Mức giá cao nhất của 1 hợp đồng trong mỗi phiên giao dịch có thể đạt được, giá trần có màu tím.
VN30F2108 có mức giá trần ngày 21/07/2021 là 1,503.30 điểm
Giá sàn
Mức giá thấp nhất của 1 hợp đồng có thể đạt được trong phiên giao dịch
VN30F2108 có mức giá sàn ngày 21/07/2021 là 1,306.70 điểm
Đặt mua
Giá 3
Mức giá mua hợp đồng cao thứ 3
VN30F2108 có giá 3 là 1,401.60 điểm ngày 21/07/2021
KL 3
Khối lượng hợp đồng chờ mua tại mức giá 3
VN30F2108 KL3 đang có 20 lệnh chờ
Giá 2
Mức giá mua hợp đồng cao thứ 2
KL 2
Khối lượng hợp đồng chờ mua tại mức giá 2
Giá 1
Mức giá mua hợp đồng cao thứ 1
KL 1
Khối lượng hợp đồng chờ mua tại mức giá 1
Khớp lệnh
Giá
Mức giá khớp trong phiên hoặc cuối ngày
Giá VN30F2108 ngày 21/07/2021 là 1,402.00 điểm
Khớp lệnh
Khối lượng lệnh gần nhất được khớp
VN30F2108 khớp được gần nhất là 1 lệnh
Giá bán
Giá 1
Mức giá bán hợp đồng thấp nhất (giá tốt nhất) để bán
VN30F2108 có mức giá bán 1 là 1,402.00 điểm ngày 21/07/2021
KL 1
Khối lượng hợp đồng chờ bán tại mức giá 1
VN30F2108 có KL1 là 1 lệnh
Giá 2
Mức giá bán hợp đồng thấp thứ 2 để bán
KL 2
Khối lượng hợp đồng chờ bán tại mức giá 2
Giá 3
Mức giá bán hợp đồng thấp thứ 3 để bán
KL 3
Khối lượng hợp đồng chờ bán tại mức giá 3
Tổng khớp
Khối lượng toàn bộ hợp đồng đã được thực hiện trong ngày giao dịch
VN30F2108 tổng khớp 266,094 trong ngày 21/07/2021
Giá mở cửa
Giá thực hiện tại lần khớp lệnh đầu tiên trong ngày giao dịch.Giá mở cửa gồm giá mua và giá bán hợp đồng được xác định theo phương thức đấu giá
Giá cao nhất
Là giá khớp lệnh ở mốc cao nhất trong phiên (chưa chắc đã phải là giá trần)
Giá thấp nhất
Là giá khớp lệnh ở mốc thấp nhất trong phiên (chưa chắc đã phải là giá sàn)
Giá đóng cửa
Là giá giao dịch cuối cùng trong ngày giao dịch, trong trường hợp sản phẩm giao dịch là HĐTL TPCP
KL mở (OI)
Số hợp đồng đang giữ qua đêm
VN30F2108 có 32,361 hợp đồng giữ qua đêm ngày 21/07/2021
KL mua NN
Là khối lượng mua mà nhà đầu tư nước ngoài thực hiện
VN30F2108 có khối lượng mua của nhà đầu tư nước ngoài là 1,302 trong ngày 21/07/2021
KL bán NN
Là khối lượng bán mà nhà đầu tư nước ngoài thực hiện
Dữ liệu ví dụ là các số liệu trên sàn phái sinh HNX ngày 21/07/2021
Xem thêm: Có nên đầu tư chứng khoán phái sinh không?
Chúng tôi hy vọng với hướng dẫn xem bảng giá chứng khoán phái sinh trong bài viết đã giúp ích được cho nhiều nhà đầu tư có thêm những kiến thức về thị trường. Từ đó đưa ra những chiến lược phù hợp nhất để có lợi nhuận.
