Dựa vào cách kể chuyện của nhà văn Tô Hoài trong đoạn trích Bài học đường đời đầu tiên (trích Dế Mèn phiêu lưu kí), em hãy kể về "Bài học đường đời đầu tiên" của mình để chia sẻ những trải nghiệm đầy thú vị của bản thân và bài học kinh nghiệm mà em đã lĩnh hội được qua lần trải nghiệm đó. Show Đề bài: Kể về "Bài học đường đời đầu tiên" của mình Mục Lục bài viết: Kể về "Bài học đường đời đầu tiên" của mình I. Dàn ýkể về "Bài học đường đời đầu tiên" của mình
Giới thiệu về bài học đường đời đầu tiên của mình 2. Thân bài >> Xem chi tiết Dàn ýkể về Bài học đường đời đầu tiên của mình tại đây II. Bài văn mẫuKể về "Bài học đường đời đầu tiên" của mìnhCuộc sống không như con người ta thường nghĩ, luôn ẩn chứa những bất ngờ và khó khăn không lường trước được. Đi bên cạnh đó cũng là những đau thương, mất mát mà con người ta buộc phải trải qua để có thể trưởng thành và vững vàng hơn. Ai cũng cần những bài học như vậy để biết trân trọng, biết nâng niu. Và bài học đường đời đầu tiên của tôi là việc sống và học tập xa gia đình yêu dấu của mình. Để trưởng thành, để có đầy đủ kiến thức vững bước trên con đường tương lai của mình chắc hẳn ai cũng cần phải đi học. Học tập là con đường ngắn nhất, là cách đầu tư hiệu quả nhất cho tương lai của mỗi người, và đúng như vậy tôi được gia đình đầu tư một cách chăm chút cho việc học. Năm ấy khi tôi 11 tuổi và bước chân sang cánh cửa của trường cấp hai, mọi thứ hoàn toàn xa lạ với tôi. Từ bạn bè, cô thầy cho đến môi trường học tập, mọi thứ thực sự xa lạ và quá khó khăn cho việc hòa nhập với cuộc sống nơi đây. Mới vài tháng trước thôi tôi vẫn còn đang quằn quại trong nỗi đau của sự chia ly, đó là khi phải rời xa mái trường cũ, rời xa bạn bè, thầy cô thân thuộc mà mình đã gắn bó từng ấy ngày. Từng kỉ niệm, có vui có buồn đều như khắc sâu vào tiềm thức của tôi vậy, đến bây giờ thỉnh thoảng tôi vẫn thường hay bật khóc khi nghĩ đến cảnh tượng chia ly ấy, lòng tôi buồn nhưng cũng đầy hối hận, day dứt về những việc còn chưa làm được. Năm nay tôi được bố mẹ cho lên học ở ngôi trường cấp hai trên thành phố, gia đình luôn cố gắng tạo điều kiện tốt nhất để tôi được đi học và phát huy hết khả năng của mình. Ngôi trường mới nằm ở trên thành phố nhộn nhịp, sáng sủa và khang trang, khuôn viên trường rất rộng lớn và khung cảnh cũng rất đẹp. Thế nhưng trong lòng tôi lại chẳng hề thấy hạnh phúc, tôi cảm thấy mình thật nhỏ bé và cô đơn. Tôi thấy lạc lõng và mỏi mệt lắm. Hàng ngày cứ phải đến trường, gặp những người bạn lạ hoắc rồi lại cố gượng cười xã giao với nhau vài câu, nhìn dòng người xe cộ tấp nập trên phố lòng tôi lại thêm buồn. Nhớ về cha mẹ dưới quê và tự hỏi giờ họ đang làm gì nhỉ? Tầm này chắc bố đang vất vả đi xây còn mẹ đang miệt mài làm ruộng, gia đình tôi cũng chẳng có gì gọi là khá giả thế nhưng lại luôn cố gắng hết sức để lo cho tương lai của anh em chúng tôi. Còn anh tôi thì vẫn đang chật vật xin công ăn việc làm, từ khi tốt nghiệp đại học xong, tưởng rằng cầm chắc trên tay tấm bằng là có thể dễ dàng xin việc thế nhưng mọi chuyện không phải như thế. Giữa việc học theo đam mê của mình và nhu cầu của xã hội thì anh tôi đã chọn theo đam mê, và điều đó đã khiến cho cuộc đời của anh thêm mỏi mệt. Tôi nhìn ra phía xa xa, tầm này cha mẹ đưa đón con cái mình đi học, họ cười nói rất vui vẻ và hạnh phúc, tự nhiên tôi lại thấy tim mình thắt lại, cảm thấy mình thật cô đơn và nhỏ bé. Lạc lõng giữa dòng người đong đầy hạnh phúc đang cười nói vui vẻ tôi lại thấy mình thêm cô đơn, cảm giác ấy như thể tôi là người đến từ một thế giới khác và thế giới này chẳng thuộc về tôi, phải chăng mình chỉ là một người qua đường, một kẻ cô đơn với trái tim đầy cô quạnh. Cuộc sống dạy ta vô vàn bài học, sau mỗi vấp ngã ta lại tự mình đứng dậy, có đau đớn, mất mát con người ta mới có thể trưởng thành. Cuộc đời không êm đẹp như chúng ta tưởng, ngoài kia la bao la thế giới, là bộn bề bon chen mà chẳng hay đôi chân ta có thể gục ngã bất cứ lúc nào. Và khi tuyệt vọng nhất, đớn đau nhất ta mới nhận ra ai là người thật lòng với mình, ai là người luôn dõi theo từng bước chân của mình. Và không ai khác đó chính là gia đình, những người thân thương luôn cho đi mà không cần nhận lại, ta được nhận tình thương vô điều kiện, mặc cho ta có mắc bao nhiêu lầm lỗi, ta khiến họ tổn thương. Vậy mà đôi khi chỉ vì vài lời nhắc nhở, đôi chút quan tâm từ mọi người mà bản thân mình lại cảm thấy đó là áp lực, lúc ấy lại muốn trưởng thành thật nhanh để thoát khỏi sự bao bọc của họ. Lớn lên ra ngoài đời, phải sống, phải bon chen với bao nhiêu con người, ngần ấy chuyện của cuộc sống bộn bề. Ta bị tổn thương, chịu oan ức, có những chuyện tưởng chừng như vô lý đến thế và có nghĩ cũng chẳng dám tin, vậy mà mọi thứ lại xảy đến với ta, hết bi kịch này đến bi kịch khác đổ ập lên cuộc đời bé nhỏ của mình. Gục ngã, mỏi mệt như thế mới biết trân trọng những ngày tháng nhỏ bé được gia đình chở che. Ở nhà mình là công chúa với cha mẹ nhưng ra ngoài xã hội mình là một con người bình thường không hơn không kém, mình thành công, mình tài giỏi thì được người khác tán thưởng tung hô, nhiều kẻ cũng cứ thế mà hùa theo giở trò nịnh bợ, khi mình thất bại thì chẳng có lấy một người ở bên, người chạy đi, kẻ chạy lại nhưng sau cũng chẳng có ai thật lòng mong cho ta có cuộc sống yên bình. Ngoài gia đình thì không có ai, không một ai cả. Cùng là một sự việc thế nhưng với mỗi người lại có những cách hiểu khác nhau, tôi không làm sai, tôi chẳng hề mắc lỗi thế nhưng sau cùng tôi lại là người phải gánh chịu hậu quả, vì không ai lên tiếng bảo vệ tôi, không ai biết, không ai hiểu hay thậm chí là họ có biết nhưng không lên tiếng vì sợ mang phiền phức về mình. Nhiều lúc cô đơn khiến tôi mỏi mệt, phấn đấu học đến thế, cặm cụi chăm chút cố gắng từng tí một thế nhưng mọi sự cố gắng lại được đánh giá bằng điểm số, nhiều khi tôi nghĩ đó chỉ là một con số không hơn không kém vậy mà lại có thể quyết định cả một quá trình học tập đầy cố gắng của mình. Lúc mình phấn đấu, lúc mình cố gắng đến thế đâu có ai biết, chẳng ai hay mình đã cố gắng thế nào và họ chỉ quan tâm đến những con số ấy mà đã đưa ra nhận xét về cả quá trình học tập của mình. Xa nhà, xa cha mẹ, sống một mình giúp tôi trở nên tự lập nhưng cũng đồng nghĩa với việc phải sống với cô đơn, những lúc mỏi mệt khó khăn nhất, những lúc cần người thấu hiểu nhất thì lại chẳng có ai bên mình, tôi không gọi điện về kể lể với cha mẹ vì họ cũng đã đủ vất vả rồi, lo học phí, lo ăn ở của tôi đã quá mỏi mệt rồi. Vậy là tôi chọn cách im lặng, sống với đủ thứ đớn đau, bất mãn ở trên đời. Mãi sau này đây tôi mới hiểu được rằng gia đình là điểm tựa, là nơi bình yên nhất mà tôi có thể dựa vào. Ngoài kia rộng lớn muôn vạn trò lừa bịp nếu không tỉnh táo sẽ bị cuốn vào đó lúc nào không hay, và tôi phải thật tỉnh táo, phấn đấu hết sức mình để đạt được thành công trong học tập. Phải sống thật tốt, thật kiên cường, sống vì cả những cố gắng và tâm huyết mà cha mẹ đã dành cho tôi. Không ai sống trên đời mà không phải trải qua đau thương, mất mát. Có tổn thương, mất mát con người ta mới biết trân trọng và nâng niu. Cuộc sống dạy ta muôn vàn bài học, mỗi bài học đều phải trả giá. Và để trưởng thành như ngày hôm nay tôi đã phải trả giá rất nhiều, nhưng mỗi người, mỗi sự việc xảy đến với cuộc đời chúng ta đều có nguyên do của nó, sau tất cả ta sẽ trưởng thành và vững vàng hơn, biết trân trọng mọi thứ hơn. Và bài học đường đời đầu tiên của tôi đã dạy tôi nhiều điều như thế, sống để yêu thương và trân trọng, sống thay cả những cố gắng của những người luôn ủng hộ và quan tâm mình. --------------------HẾT-------------------- Cùng với việc chia sẻ về "bài học đường đời đầu tiên" của bản thân, các em có thể tìm hiểu về câu chuyện chú Dế Mèn và bài học đường đời đầu tiên của mình qua việc tham khảo:Sơ đồ tư duy bài học đường đời đầu tiên, Khái quát giá trị nội dung, nghệ thuật đặc sắc truyện Bài học đường đời đầu tiên, Phân tích Bài học đường đời đầu tiên, Soạn bài Bài học đường đời đầu tiên. https://thuthuat.taimienphi.vn/ke-ve-bai-hoc-duong-doi-dau-tien-cua-minh-47829n.aspx
 Dàn ý 1. Mở bài
2. Thân bài
3. Kết bài
Bài làm Đoạn văn kể về quan hệ giữa Dế Mèn và Dế Choắt thuộc chương I truyện Dế Mèn phiêu lưu kí của Tô Hoài. Đây là đoạn văn hay, có nhiều ý nghĩa giáo dục. Dế Choắt là láng giềng của Dế Mèn. Cái tên Dế Choắt là do Dế Mèn đặt ra với thái độ mỉa mai, chế giễu. Dế Mèn nhìn Dế Choắt bằng con mắt khinh thường và cho rằng Dế Choắt thật xấu xí: Cái chàng Dế Choắt người gầy gò và dài lêu nghêu như một gã nghiện thuốc phiện. Đã là thanh niên rồi mà cánh chỉ ngắn ngủn đến giữa lưng… Đôi càng bè bè, nặng nề. Râu ria cụt có một mẩu và mặt mũi lúc nào cũng ngẩn ngẩn, ngơ ngơ… Dế Mèn nói năng với Dế Choắt bằng cái giọng rất trịch thượng, kẻ cả. Tuy bằng tuổi nhưng Dế Mèn gọi Dế Choắt là chú mày và lên giọng dạy đời: - Ôi chú mày ơi! Chú mày có lớn mà không có khôn. Khi nghe Dế Choắt than thở về sự ốm yếu của mình và muốn nhờ Dế Mèn đào giúp cho cái ngách thông qua hang Dế Mèn phòng khi bất trắc thì Dế Mèn giận dữ, mắng chửi Dế Choắt như mưa: - Hức! Thông ngách sang nhà ta? Dễ nghe nhỉ! Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được. Thôi, im cái điệu hút mưa dầm sùi sụt ấy đi. Đào tổ nông thì cho chết! Đúng như Dế Mèn tự nhận: Ngẫm ra thì tôi chỉ nói lấy sướng miệng tôi. Dế Mèn không muốn nghe ai và cũng chẳng cần để ý rằng có ai nghe mình nói. Qua thái độ và lời nói của Dế Mèn đối với Dế Choắt, ta thấy Dế Mèn là kẻ kiêu ngạo, coi nhẹ tình nghĩa xóm giềng và thiếu tình thương đồng loại. Tuổi trẻ có nhiều tính tốt và cũng không ít tật xấu. Dế Mèn cũng vậy. Chú hay nghĩ ra những trò nghịch ngợm ranh mãnh, có khi gây hậu quả đáng tiếc. Lúc thấy bóng chị Cốc đậu trước cửa hang, Dế Mèn nẩy sinh ý định rủ Dế Choắt trêu chọc chị. Dế Choắt tỏ ra nhát gan không dám và can ngăn thì Dế Mèn quắc mắt quát: - Sợ gì? Mày bảo tao sợ cái gì? Mày bảo tao còn biết sợ ai hơn tao nữa? Dế Mèn khoác lác nói với Dế Choắt: - Giương mắt ra xem tao trêu con mụ Cốc đây này, rồi véo von ngâm bài ca dao nói về chị Cốc nhưng sửa đi đôi chút với ý cố tình chọc tức. Lúc chị Cốc nổi nóng thì Dế Mèn nhanh chân chui tọt vào trong hang sâu, lên giường nằm khểnh bắt chân chữ ngũ đắc ý về trò tinh nghịch của mình. Chỉ tội cho Dế Choắt trốn không kịp, bị chị Cốc hiểu lầm, mổ cho mấy nhát vào lưng gãy cả xương. Nghe tiếng kêu thảm thiết của Dế Choắt. Dế Mèn sợ hãi nằm im thin thít. Lúc này, Dế Mèn mới biết thế nào là sợ. Đợi đến lúc chị Cốc đi rồi, Dế Mèn mới mon men bò sang hang Dế Choắt. Thấy Dế Choắt nằm thoi thóp thì hốt hoảng qùy xuống, nâng đầu Dế Choắt, thực sự hối hận về hành động dại dột của mình! Tôi hối lắm! Tôi hối hận lắm! Cái chết oan của Dế Choắt đã thức tỉnh lương tâm Dế Mèn. Để chuộc lại lỗi lầm, Dế Mèn đã chôn cất Dế Choắt chu đáo. Sau chuyện đó, Dế Mèn đau xót, ân hận lắm. Chú tự trách mình là ngông cuồng và dại dột. Cũng từ đấy, chú cố gắng sửa đổi tính nết để trở thành người tốt. Bài học đầu tiên mà Dế Mèn rút ra qua câu chuyện với Dế Choắt là: Ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ, có óc mà không biết nghĩ, sớm muộn cũng mang vạ vào mình… Nhà văn đã mượn lời của Dế Choắt trước khi chết để nhắc nhở các bạn đọc nhỏ tuổi không nên kiêu căng, tự mãn. Chúng ta phải rèn luyện nhân cách để sau này trở thành người tử tế và hữu ích. Đoạn trích trên đây tiêu biểu cho nghệ thuật miêu tả loài vật của nhà văn Tô Hoài. Bằng bút pháp nhân hóa đặc sắc, tác giả đã tạo cho nhân vật Dế Mèn một linh hồn và một tính cách vừa rất riêng vừa rất chung. Dế Mèn đã trở thành nhân vật mang đầy đủ những nét đáng yêu và cả những tật xấu thường có của tuổi mới lớn. Đọc truyện, chúng em tìm thấy ở Dế Mèn thấp thoáng hình bóng của chính mình và càng suy ngẫm, càng thấm thìa những bài học quý giá mà nhà vân Tô Hoài đã khéo léo lồng vào trong đó. Bài làm “Tôi cảm thấy hối hận và đau xót lắm. Trò đùa ngỗ ngược của tôi đã khiến cho anh Choắt phải vả lây. Tôi giận cái thói huênh hoang, hống hách của mình. Càng nghĩ đến lời anh Choắt, tôi càng thấy thấm thía hơn. Hôm nay cũng may là thoát nạn nhưng không cố mà sửa cái thói hung hăng bậy bạ đi thì khéo sớm muộn tôi sẽ cũng tự rước họa vào mình. Sự việc hôm nay quả thực đã dạy cho tôi một bài học đường đời quá lớn. Chắc sẽ đến mãi sau này tôi cũng không thể nào quên”. Dế Choắt là láng giềng của Dế Mèn. Cái tên Dế Choắt là do Dế Mèn đặt ra với thái độ mỉa mai, chế giễu. Dế Mèn với Dế Choắt là kẻ cả, trịch thượng. Nhìn Dế Choắt với con mắt khinh thường, chê bai mỉa mai châm biếm. Cho Dế Choắt là một kẻ xấu xí: Cái chàng Dế Choắt người gầy gò, và dài lêu nghêu như một gã nghiện thuốc phiện. Đã là thanh niên rồi mà cánh chỉ ngắn ngủn đến giữa lưng… Đôi càng bè bè, nặng nề. Râu ria cụt có một mẩu và mặt mũi lúc nào cũng ngẩn ngẩn ngơ ngơ… Dế Mèn nói năng với Dế Choắt luôn bằng giọng bề trên, khinh khỉnh, dạy dỗ: Gọi Dế Choắt là chú. Tuy bằng tuổi với Dế Choắt: “Ôi chú mày ơi! chú mày có lớn mà không có khôn”. Dế Mèn còn là một kẻ ích kỉ không cho Dế Choắt đào ngách thông nhà mình lại còn mắng: "Hứ! Thông ngách sang nhà ta? Dễ nghe nhỉ! Chú mày hôi như cú mèo như thế này, ta nào chịu được. Thôi, im cái điều hút mưa dầm sùi sụt ấy đi. Đào tổ nông thì cho chết.” Đúng như Dế Mèn tự nhân: Ngẫm ra thì tôi chỉ nói cho sướng miệng thôi. Dế Mèn là một kẻ không bao giờ nghe ai và cũng không quan tâm là có ai nghe mình không. Qua cái thái độ và lời nói của Dế Mèn đối với Dế Choắt ta thấy Dế Mèn là một kẻ kiêu ngạo, coi nhẹ tình hàng xóm láng giềng và không có tình thương yêu đồng loại. Tuổi trẻ đôi khi chúng ta thật bồn bột và suy nghĩ chưa chín chắn đôi khi ta gây ra những chuyện mà làm ta ân hận cả đời. Dế Mèn cũng vậy. Dế Mèn hay nghĩ ra những trò nghịch ngợm ranh mãnh và gây ra những chuyện đáng tiếc. Lúc thấy bóng chị Cốc đậu trước cửa hang, Dế Mèn rủ Dế Choắt trêu chọc chị. Dế Choắt tỏ ra nhát gan không dám thì Dế Mèn quắc mắt mắng: “Sợ gì? Mày bảo tao sợ cái gì? Mày bảo tao còn biết sợ ai hơn tao nữa!”. Thậm chí, hát trêu xong, Dế Mèn vẫn tự đắc, thách thức: “Mày tức thì mày cứ tức, mày ghè đầu mày ra cho nhỏ đi, nhỏ đến đâu thì mày cũng không chui nổi vào tổ ta đâu!”. Nhưng khi chứng kiến chị Cốc đánh Choắt, Dế Mèn khiếp hãi “nằm im thin thíp”. Biết chắc chị Cốc đi rồi, mới dám “mon men bò lên”. Từ hung hăng, kiêu ngạo, Dế Mèn trở nên sợ hãi, hèn nhát. Thấy Dế Choắt nằm im thoi thóp thì hoảng hốt quỳ xuống, nâng đầu Dế Choắt thật sự hối hận về hành động dại dột của mình: Tôi hối lắm! Tôi hối hận lắm! Cái chết oan của Dế Choắt đã thức tỉnh lương tâm Dế Mèn. Để chuộc lại lỗi lầm Dế Mèn đã chôn cất Dế Choắt chu đáo. Sau cái chết của Choắt, Dế Mèn đau xót ân hận lắm. Chú tự trách mình ngông cuồng và dại dột. Cũng từ đấy, chú cố gắng sửa đổi tính nết để trở thành người tốt. Bài học đường đời đầu tiên Dế Mèn rút ra chính là sự trả giá cho những hành động ngông cuồng thiếu suy nghĩ. Bài học ấy thể hiện qua lời khuyên chân tình của Dế Choắt: "Ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ, có óc mà không biết nghĩ, sớm muộn rồi cũng mang vạ vào mình đấy”. Đó cũng là bài học cho chính con người. Đoạn trích trên tiêu biểu cho nghệ thuật miêu tả loài vật của nhà văn Tô Hoài. Bằng bút pháp nhân hóa đặc sắc tác giả đã tạo nên một nhân vật Dế Mèn một linh hồn và một tính cách vừa rất riêng vừa rất chung. Dế Mèn mang đầy đủ những nét đáng yêu và những tật xấu của tuổi mới lớn. Đọc chuyện trên chúng ta thấy thấp thoáng bóng dáng của chúng ta ở trong đó và càng thấm thía hơn bài học mà nhà văn đã khéo luồn vào trong đó. Bài làm Dế Mèn phiêu lưu kí là tác phẩm nổi tiếng của nhà văn Tô Hoài dành cho thiếu nhi. Thông qua đó, tác giả thể hiện những khát vọng đẹp đẽ của tuổi trẻ. Bài học đường đời đầu tiên trích từ chương l của tác phẩm, kể về lai lịch Dế Mèn từ lúc còn nhỏ cho tới lúc chú rút ra bài học đầu tiên. Thông qua việc miêu tả hình dáng, lời nói, tâm trạng và những hành động nông nổi của Dế Mèn, tác giả muốn khuyên các bạn nhỏ không nên kiêu căng, tự mãn. Trước khi làm bất cứ việc gì đều phải suy nghĩ kĩ để tránh gây ra những điều có hại tới bản thân và người khác. Bài văn có hai đoạn chính: đoạn một miêu tả hình ảnh Dế Mèn - một chàng dế thanh niên cường tráng. Đoạn hai là câu chuyện về trò đùa dại dột của Dế Mèn trêu chọc chị Cốc, dẫn đến cái chết thảm thương cho Dế Choắt. Bài văn thể hiện được nét đặc sắc của ngòi bút Tô Hoài trong nghệ thuật miêu tả và kể chuyện. Sau khi ra đời được vài ngày, Dế Mèn và mấy anh em chú đã được mẹ cho ra ở riêng, bắt đầu cuộc sống tự lập, đúng theo tục lệ lâu đời của họ hàng nhà Dế. để các con bớt khó khăn trong những ngày đầu, Dế mẹ đã chuẩn bị chu đáo cho từng đứa, từ cái hang cho đến mấy ngọn cỏ non đặt sẵn trước cửa. Thời gian đầu xa mẹ, Dế Mèn rất khoan khoái trước cuộc sống tự do. Chú chưa nghĩđến những chuyện xa xôi mà cho rằng sự ung dung, độc lập của mình là điều thú vị lắm rồi. Dế Mèn vun vén, sửa sang cái hang thành nơi ở thuận tiện và an toàn. Cuộc sống cứ thế trôi đi trong vui vẻ, nhàn nhã. Chiều chiều, Dế Mèn cùng anh chị em hàng xóm quanh bờ ruộng tụ họp lại, vừa gảy đàn vừa hát một bài hát hoàng hôn chào tạm biệt ông mặt trời. Tối đến, cả họ nhà Dế tụ tập giữa bãi cỏ, uống sương đọng, ăn cỏ ướt... cùng nhau ca hát, nhảy múa linh đình tới sáng bạch... Ngày nào, đêm nào, sáng và chiều cũng ngần ấy thứ việc, thứ chơi... Đối với tuổi trẻ hiếu động và đầy khát vọng như Dế Mèn thì cuộc sống ấy dần dần trở nên nhàm chán. Chẳng bao lâu, Dế Mèn đã thành một chàng Dế thanh niên cường tráng. Đoạn văn tả hình dáng, tính nết Dế Mèn chứng tỏ tài quan sát tinh tế của nhà văn Tô Hoài: Đôi càng tôi mẫm bóng. Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt. Thỉnh thoảng, muốn thủ sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên, đạp phanh phách vào các ngọn cỏ... Dôi cánh... dài kín xuống tận chấm đuôi. Mỗi khi tôi vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch giòn giã. Lúc tôi đi bách bộ thì cả người tôi rung rinh một màu nâu bóng mỡ soi gương được và rất ưa nhìn. Đầu tôi to và nổi từng tảng, rất bướng. Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi liềm máy làm việc. Sợi râu tôi dài và uốn cong một vẻ rất đỗi hùng dũng... Cứ chốc chốc tôi lại trịnh trọng và khoan thai đưa cả hai chân lên vuốt râu. Qua việc miêu tả ngoại hình Dế Mèn, tác giả đã cho chúng ta thấy phần nào tính nết của chú. Dế Mèn biết mình có ưu thế về sức khoẻ nên chú thích bắt nạt các con vật nhỏ bé xung quanh, cà khịa với tất cả mọi bà con trong xóm. Chú ta đã quát mấy chị Cào Cào ngụ ở đầu bờ khiến mỗi khi thấy Dế Mèn đi qua, các chị phải núp khuôn mặt trái xoan xuống dưới nhánh cỏ, chỉ dám đưa mắt lên nhìn trộm. Tệ hơn nữa, thỉnh thoảng Dế Mèn còn ngứa chân đá anh Gọng Vó lấm láp vừa ngơ ngác dưới đầm lên. Những chi tiết trên giúp người đọc hình dung ra một chú Dế Mèn mới lớn với vẻ đẹp ngoại hình và những nét chưa đẹp trong tính cách. Nét đẹp của Dế Mèn là có thân hình cường tráng, tính tình hiếu động, biết ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực. Bên cạnh đó, Dế Mèn còn có những nhược điểm tất yếu củatuổi mới lớn như coi trọng hình thức, kiêu ngạo, hung hăng, hay gây gổ, bắt nạt những con vật yếu đuối, thích làm bộ, ra oai với mọi người. Đoạn văn kể về quan hệ giữa Dế Mèn và Dế Choắt cũng là một đoạn văn hay và nhiều ý nghĩa giáo dục. Cái tên Dế Choắt là do Dế Mèn đặt ra với thái độ mỉa mai, chế giễu. Dế Mèn nhìn Dể Choắt bằng con mắt khinh thường và cho rằng Dế Choắt thật xấu xí: Cái chàng Dế Choắt, người gầy gò và dài lêu nghêu như một gã nghiện thuốc phiện. Dã thanh niên rồi mà cánh chỉ ngắn ngủn đến giữa lưng... Đôi càng bè bè. nặng nề... Râu ria gì mà cụt có một mẩu và mặt mũi thì lúc nào cũng ngẩn ngẩn, ngơ ngơ. Dế Mèn nói năng với Dế Choắt rất trịch thượng, kẻ cả. Tuy bằng tuổi nhưng Dế Mèn gọi Dế Choắt là chú mày và lên giọng dạy đời: ôi thôi, chú mày ơi! Chú mày có lớn mà chẳng có khôn. Khi nghe Dế Choắt than thở về sự ốm yếu của mình và muốn Dế Mèn đào giúp cho cái ngách thông qua hang Dế Mèn phòng khi bất trắc thì Dế Mèn lại giận dữ, mắng chửi Dế Choắt như mưa: - Hức! Thông ngách sang nhà ta? Dễ nghe nhỉ! Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được. Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi. Đào tổ nông thì cho chết! Đúng như Dế Mèn tự nhận: Ngẫm ra thì tôi chỉ nói lấy sướng miệng tôi. Dế Mèn không muốn nghe ai và cũng chẳng cần để ý rằng có ai nghe mình nói hay không. Dế Mèn đâu có thông cảm với khó khăn của bạn. Qua hành động và lời nói của Dế Mèn với Dế Choắt, ta thấy Dế Mèn là kẻ kiêu ngạo, coi nhẹ tình nghĩa xóm giềng và thiếu tình thương đồng loại. Thường thường, tuổi mới lớn có nhiều tính tốt và cũng có không ít tật xấu. Dế Mèn cũng vậy. Chú hay nghĩ ra những trò nghịch ngợm ranh mãnh, có khi gây hậu quả đáng tiếc. Lúc thấy bóng chị Cốc đậu trước cửa hang, Dế Mèn nảy sinh ý định rủ Dế Choắt trêu chọc chị. Khi Dế Choắt tỏ ra nhát gan từ chối thì Dế Mèn quắc mắt quát: Sợ gì? Mày bảo tao sợ cái gì? Mày bảo tao còn biết sợ ai hơn tao nữa? Dế Mèn khoác lác nói với Dế Choắt: Giương mắt ra xem tao trêu con mụ Cốc đây này, rồi véo von ngâm bài ca dao nói về chị Cốc nhưng cố sửa đi đôi chút cho ý thêm nặng. Lúc chị Cốc nổi nóng thì Dế Mèn nhanh chân chui tọt vàotrong hang sâu thật an toàn, lên giường nằm khểnh bắt chân chữ ngũ đắc ý về trò nghịch của mình. Chỉ tội cho Dế Choắt trốn không kịp, bị chị Cốc mổ cho mấy nhát vào lưng gãy cả xương. Nghe tiếng kêu thảm thiết của Dế Choắt, Dế Mèn sợ hãi nằm im thin thít. Lúc này, Dế Mèn mới biết thế nào là sợ. Đợi đến lúc chị Cốc đi rồi, Dế Mèn mới mon men bò sang hang Dế Choắt. Thấy Dế Choắt nằm thoi thóp thì hốt hoảng quỳ xuống, nâng đầu Choắt, thực sự hối hận về trò nghịch dại dột của mình:Tôi hối lắm! Tôi hối hận lắm! Cái chết oan của Dế Choắt đã thức tỉnh lương tâm Dế Mèn. để chuộc lại lỗi lầm, Dế Mèn đã chôn cất Dế Choắt chu đáo. Sau chuyện đó, Dế Mèn đã đau xót, ân hận, tự trách mình nông nổi, ngông cuồng và cũng từ đấy chú cố gắng sửa mình để trở thành người tốt. Bài học đầu tiên mà Dế Mèn rút ra qua câu chuyện với Dế Choắt là: Ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ, có óc mà không biết nghĩ, sớm muộn cũng mang vạ vào mình. Nhà văn mượn lời nhắc nhở của Dế Choắt để gửi tới các bạn đọc nhỏ tuổi lời khuyên không nên kiêu căng, tự mãn. Ngay từ nhỏ, chúng ta phải rèn luyện nhân cách để sau này trở thành người tử tế và hữu ích. Đoạn trích trên đây tiêu biểu cho nghệ thuật miêu tả loài vật rất sinh động của nhà văn Tô Hoài. Bằng bút pháp nhân hoá đặc sắc, tác giả đã tạo cho nhân vật Dế Mèn một tính cách vừa rất riêng vừa rất chung. Dế Mèn đã trở thành nhân vật tiêu biểu với đầy đủ những nét đáng yêu và cả những tật xấu thường tình của tuổi mới lớn. Đọc truyện, chúng em tìm thấy ở Dế Mèn hình bóng của chính mình và càng suy ngẫm, càng thấm thìa những bài học quý giá mà nhà văn Tô Hoài đã khéo léo lồng vào trong đó. |
